Nieuwsmijden stagneert op hoog niveau

Het aantal nieuwsmijders stagneert in 2023, maar blijft op een hoog niveau. Onder de nieuwsmijders identificeren we twee verschillende types: systematische en occasionele nieuwsmijders.

Na een continue stijging in nieuwsmijden de afgelopen jaren blijven de cijfers hoog in 2023: 63% van de Vlaamse nieuwsgebruikers mijdt het nieuws in zekere mate (vaak, af en toe, of soms). Hoewel het merendeel van de nieuwsmijders aangeeft dit slechts af en toe te doen, zien we dat een kleine groep (9%) aangeeft vaak het nieuws te mijden. In de meeste gevallen lijkt nieuwsmijden hierdoor (in lijn met onze inzichten over nieuwsmijden tijdens de pandemie) de vorm aan te nemen van kortstondige interventies van nieuwsgebruikers met als doel de nieuws- en informatiestroom te beheersen, bijvoorbeeld door minder frequent het nieuws te gebruiken (52%) in plaats van het nieuws helemaal te mijden.

Onder de gebruikers die het nieuws vermijden, identificeren we twee verschillende types nieuwsmijders: (1) systematische nieuwsmijders vermijden vaak het nieuws en onttrekken zich hierdoor vaker uit het nieuwslandschap; terwijl (2) occasionele nieuwsmijders het nieuws eerder af en toe vermijden, maar over het algemeen tot op zekere hoogte met het nieuws verbonden blijven.

Occasionele nieuwsmijders zijn dan weer geneigd het nieuws te vermijden door bewust in te grijpen op de informatiestroom (minder vaak het nieuws checken, specifieke onderwerpen vermijden of het nieuws op bepaalde tijdstippen van de dag mijden), terwijl frequente nieuwsmijders op beurt zich op een meer structurele manier ontkoppelen van de nieuwsstroom. Dit doen ze door bepaalde nieuwsbronnen te mijden (37%), nieuws te negeren, er voorbij scrollen of weg te zappen wanneer ze nieuws zien (34%), of door voorrang te geven aan activiteiten die niets met nieuws te maken hebben (32%).

Het hoeft dan ook niet te verbazen dat systematische nieuwsmijders aanzienlijk minder vertrouwen hebben dan andere nieuwsgebruikers, aangezien slechts 22% aangeeft vertrouwen te hebben in het nieuws in het algemeen (in tegenstelling tot 48% van de occasionele mijders en 65% van de niet-mijders). Hoeel het koffiedik kijken is wat precies eerst kwam, een wantrouwen in het nieuws of een ontkoppeling ervan, zijn deze bevindingen zowel hoopgevend als zorgwekkend. Aan de ene kant kan occasioneel nieuwsmijden gezien worden als een normaal onderdeel van een doorsnee nieuwsdieet, dat zowel pieken kent van verhoogde nieuwsconsumptie (bijvoorbeeld tijdens het begin van de pandemie) als “vastenperiodes” van occasioneel nieuwsmijden. Voor een grote meerderheid van de gebruikers lijkt dit immers het geval, al baart die kleine minderheid van systematische nieuwsmijders, die zich in veel grotere mate afschermt van het nieuws, troost zoekt in niet-nieuwsgerelateerde activiteiten, en een hoger wantrouwen vertoont, wel zorgen.